In je keuken ontstaat het meeste afval.
Logisch, want je kookt er en je ruimt er je boodschappen op. In je keuken heb je GFTafval, plasticafval, glasafval en papierafval.
Hoe kun je nou zorgen voor minder afval in je keuken?
Minder GFT afval – tips voor een afvalvrije keuken
Wil je minder voedsel weggooien en je compostbak vullen? Begin in de keuken! Kook bewust en plan je maaltijden zorgvuldig.
- Kook precies wat je nodig hebt: Door kleinere porties te bereiden en restjes creatief te hergebruiken, voorkom je voedselverspilling. Maak bijvoorbeeld soep van overgebleven groenten of verwerk restjes in een omelet. Dat doe ik zelf ook vaak.
- Houd groenten langer vers: Bewaar groenten op de juiste manier om hun levensduur te verlengen. Gebruik bijvoorbeeld een vochtige theedoek om sla knapperig te houden. Bewaar appels in de koelkast in plaats van op de fruitschaal.
- Composteer je GFT-afval: Zet een compostbak in de tuin of op het balkon. Eierschalen, koffiedik, fruit- en groenteschillen zijn perfect voor compost. Voedzame compost kun je vervolgens gebruiken voor je planten.
- Geen compost? Fijngestampte eierschalen zijn goed voor kalkminnende planten (bijv. lavendel, narcis, buxus, vlinderstruik, rozemarijn, sering, blauwe regen). Ook vogels zijn er dol op. Koffie- en thee prut kun je zo over de aarde strooien. En als je geluk hebt, houden de eierschalen en/of koffieprut ook nog slakken tegen.
- Neem kippen: Kippen zijn dol op keukenafval en leveren je in ruil daarvoor verse eieren. Een win-win situatie!
- Koop lokaal en seizoensgebonden: Door lokaal en seizoensgebonden producten te kopen, zijn je groenten en fruit vaak verser en minder vatbaar voor bederf.
Wil je meer lezen over het voorkomen van voedselverspilling? lees dan dit blog van Esther van Leeuwe van Smaak van de Waard: Minder voedselverspilling in eigen keuken
Zet je keukenafval om in voedzame compost
Naast het vervangen van wegwerpproducten door duurzame alternatieven, kun je ook je keukenafval van groente en fruit omzetten in waardevolle compost. Door te composteren geef je zelf voedingsstoffen terug aan de natuur in je tuin of buurt.
Opties voor thuiscomposteren:
- Bokashi: Bokashi is een fermentatieproces waarbij je met behulp van effectieve micro-organismen (EMO’s) je keukenafval omzet in voedzame Bokashi. De inhoud van je Bokashi emmer kun je vervolgens toevoegen aan je compostbak of direct in de tuin gebruiken. In mijn webshop vind je diverse Bokashi-emmers en EMO (bokashi starter).
- Wormenhotel: Een wormenhotel is een compacte manier om keukenafval te composteren. Wormen zetten het afval om in waardevolle wormenmest.
- Compostbak: Een traditionele compostbak is ideaal voor tuineigenaren. Hierin kun je al je groenafval en een deel van je keukenafval composteren.
Waarom composteren?
- Voedzame compost: Compost is een natuurlijke meststof die je planten helpt groeien.
- Minder afval: Door te composteren verminder je de hoeveelheid afval die elders gecomposteerd hoeft te worden (minder vervoer en handelingen).
- Gesloten kringloop: Je creëert een kringloop waarbij voedingsstoffen terugkeren naar de bodem.
Tip: Door Bokashi te combineren met een compostbak of wormenhotel kun je het hele jaar door composteren, ook in de winter.
Door te composteren maak je niet alleen je keuken duurzamer, maar draag je ook bij aan een gezondere bodem en een beter milieu.
Let op: Niet al het keukenafval is geschikt voor compostering. Raadpleeg de gebruiksaanwijzing van je compostsysteem voor meer informatie over wat je wel en niet kunt composteren.
Minder plastic afval in je keuken
Dit verminder je door zoveel mogelijk plastic bij je boodschappen te vermijden. Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit.
- Koop onverpakt: Kies voor groente, fruit en andere producten zonder plastic verpakking. Bezoek de markt of lokale boeren en zoek naar verpakkingsvrije winkels. Kun je niet helemaal zonder verpakkingen? Neem dan je eigen herbruikbare zakjes mee.
- Zuivel zonder plastic: Vervang plastic melkpakken door glas als het kan. Zoek naar lokale boeren die melk in glazen flessen aanbieden (melktap) of overweeg plantaardige melk alternatieven die je zelf kunt maken. Bijv. bij Rechtstreex vind je melk in glas.
- Glas in plaats van plastic: Kies voor producten in glazen flessen of potten. Glas is beter recyclebaar dan plastic en bevat geen schadelijke microplastics.
- Verminder frisdrankconsumptie: Frisdrank in pakken is een grote bron van plastic afval. Door minder frisdrank te drinken, bespaar je niet alleen op plastic, maar ook op calorieën.
- Verminder eenpersoonsverpakkingen zonder statiegeld, zoals to go koffie uit de supermarkt of drinkpakjes voor de kinderen
- Pas je menu aan op wat je onverpakt en uit het seizoen kunt vinden. Het is vaak nog gezonder ook. Geen onnodige pakjes en zakjes bijvoorbeeld.
- Gebruik herbruikbare producten: Vervang wegwerpproducten zoals plastic wrap, aluminiumfolie en theezakjes door duurzame alternatieven zoals bijenwasdoeken, glazen potten en losse thee.
Je kunt over de milieu-impact van de verschillende verpakkingen heel veel informatie vinden bij milieucentraal.
Vervang wegwerpproducten door duurzame alternatieven en ontdek de wereld van hergebruik
Naast het verminderen van verpakkingen kun je ook je keukeninrichting duurzamer maken. Veel keukenspullen zijn wegwerpartikelen die bijdragen aan de afvalberg. Door bewust te kiezen voor duurzame alternatieven geef je niet alleen het milieu een boost, maar creëer je ook een stijlvolle en functionele keuken.
- Natuurlijke schoonmakers: Vervang plastic schoonmaakspullen door natuurlijke alternatieven. Luffasponsjes zijn ideaal voor het afwassen en houten borstels zijn duurzaam en effectief voor het schoonmaken van pannen.
- Glas in plaats van plastic: Bewaar je etenswaren in glazen potten. Niet alleen zijn ze duurzaam, maar ze zien er ook nog eens mooi uit in je keuken. Bijvoorbeeld, weckpotten zijn ideaal voor het bewaren van restjes of het maken van je eigen jams.
- Textiel met een verhaal: Vervang als het nodig is je keukentextiel door duurzaam textiel. Ik ben zelf fan van de keukendoeken, theedoeken en vaatdoekjes van Foekje Fleur, die niet alleen duurzaam zijn, maar ook nog eens ontzettend mooi.
- Multifunctionele hulpmiddelen: Investeer in kwalitatieve, herbruikbare producten die meerdere functies hebben. Een siliconen bakmat kun je bijvoorbeeld gebruiken als onderzetter, bakvorm en bescherming voor je aanrechtblad.
- Houten keukenartikelen: Breng een vleugje warmte en natuur in je keuken met houten pastarollers, honinglepels en snijplanken. In mijn webshop vind je een uitgebreid assortiment aan duurzame houten keukenartikelen.
- Wegwerpartikelen: Beperk het gebruik van wegwerpartikelen zoals koffiefilters, koffiecupjes, theezakjes en keukenpapier. Kies voor herbruikbare alternatieven. Zoals een sponsdoekje, theefilter. Of bedenk een andere manier: zoals je ovenschalen en bakvormen invetten in plaats van bakpapier te gebruiken. Een sponsdoekje in plaats van een stukje keukenrol, enzo.
Koop tweedehands of duurzaam nieuw: Moet je toch nieuwe keukenspullen aanschaffen? Kies dan voor duurzame materialen zoals glas, roestvrij staal of bamboe. Kijk ook eens in kringloopwinkels of op online marktplaatsen voor tweedehands spullen.
Geniet van koffie en thee zonder afval
Wil je minder afval produceren, begin dan bij je dagelijkse kopje koffie of thee. Door bewuste keuzes te maken, kun je genieten van je favoriete drankjes zonder daarbij het milieu te belasten.
- Koffie zonder capsules: Kies voor een koffiezetapparaat dat geen wegwerpkoffiefilters nodig heeft, zoals een French press of een filterkoffiezetapparaat met een wasbaar koffiefilter.
- Herbruikbare koffiecups: Heb je een koffieapparaat met cups zoals een Nespresso-machine? Er zijn diverse herbruikbare capsules beschikbaar waarmee je je eigen koffiebonen kunt gebruiken.
- Losse thee: Koop losse thee in bulk en gebruik een thee-ei of losbladige theefilter. Zo vermijd je de vele theezakjes die vaak plastic bevatten.
- Fairtrade en biologisch: Kies voor koffie en thee die fairtrade en biologisch gecertificeerd zijn. Zo steun je duurzame landbouw en krijg je een product van hoge kwaliteit.
Maak het zelf en verminder afval
Door zelf te koken en te bakken, heb je niet alleen meer controle over wat je eet, maar verminder je ook aanzienlijk je afvalproductie.
- Bereid basisproducten zelf: Maak bijvoorbeeld je eigen pindakaas, notenpasta, plantaardige melk of mayonaise. Zo vermijd je onnodige verpakkingen en kun je zelf de ingrediënten bepalen.
- Kook van scratch: Door maaltijden helemaal zelf te bereiden, gebruik je minder verpakte producten. Kook eens een grote pan soep of stoofpot en vries porties in voor later. Of gebruik een gedeelte van je zelfgemaakte maaltijd de volgende dag als lunch.
- Plan je maaltijden: Door van tevoren te plannen wat je gaat eten, voorkom je impulsaankopen en voedselverspilling.
De voordelen van zelf maken:
- Minder afval: Door zelf te maken, verminder je het aantal verpakkingen dat je weggooit.
- Gezonder: Je weet precies wat er in je eten zit en kunt ongezonde toevoegingen vermijden.
- Economisch: Zelf maken is voordeliger dan kant-en-klare producten kopen.
- Leuk en creatief: Experimenteer in de keuken en ontdek nieuwe smaken!
Door zelf te koken en te bakken, draag je bij aan een duurzamer en gezonder leven en geniet je van de voldoening van een zelfgemaakt maaltijd.
